MACHU PICHU
Iedereen die wel eens in Machu Pichu geweest is, kent de mysterieuze platte steen die staat op het uiteinde van het plateau waar de tempels op staan op de plvan waaruit je hoog boven op een helling de tempel van de maan kunt zien liggen en het steile pad daar nar toe.
De rechtopstaande platte steen is bijzonder omdat de rechterzijde heel nauwkeurig weergeeft hoe de bergtoppen die voor iemand liggen die in de richting van de tempel van de maan niet ophoog kijkt maar recht voor zich uit. Toen ik er was legde de gids uit dat niet bekend was wat die steen in het ~Inca ritueel heeft betekend. Ook was niet bekend waarom over de aanzichtzijde van de steen horizontale ingehakte strepen liepen.
Naslag in het toentertijd (1980) meest gespecialiseerde werk over Machu Pichu van een lokale historicus uit Cusco gaf dezelfde verklaring dat de steen voor archeologen een mysterie was.
Toch meen ik de betekenis van de steen te kunnen aangeven. Het is m.i. een didactisch hulpmiddel bij de vaststelling van de data van het jaar. Waarschijnlijk waren het priesters die de juiste data in het zonnejaar moesten vaststellen. Deze kennis moest telkens aan een nieuwe generatie priesters worden doorgegeven.
De plek waar de zon over de bergkam kwam was bepalend voor deze data.
Als een priester-docent aan leerlingen wil leren welke plaatsen in de bergkam bepalend waren voor specifieke data, dan was wijzen naar die plek veel minder effectief dan het aangeven van die plek op de steen die de hele bergkam weergaf. Elke horizontale lijn wees op de plek voor een relevante datum. Het onthouden van die data was dan het onthouden van heet aantal streepjes erboven of eronder. Dei paste weer rechtreeks in het Inca systeem van vastleggen en onthouden, dat ging namelijk met knopen aan een touwtje dat naaste vele ander touwtjes aan eenstok hing.